Przyszłość

Zdrowe odżywianie, obok aktywności fizycznej, to kluczowy czynnik w profilaktyce wielu chorób. Polacy – mimo rosnącej świadomości na temat żywienia - nie traktują posiłków jako ważnych elementów dnia, które muszą zaplanować i wygospodarować na nie czas. Wielu z nas nie zwraca uwagi na to co je, jak często, w jakich proporcjach lub w jakich warunkach, a skutki tego podejścia odbijają się na stanie zdrowia bardzo często już w średnim wieku.

Badanie Instytutu Kantar potwierdza, że najwięcej czasu na jedzenie obiadów mają osoby po 60 r.ż. Tylko 25% z nich deklarowało w 2019 roku, że często nie ma czasu na ten posiłek. W grupie 40-59 mieszkających bez dzieci deklarowało tak 33% ankietowanych, a w grupie badanych bez dzieci do 39 r.ż. - 37%. Najmniej czasu na obiad deklarują rodziny z dziećmi - aż 40% z nich często nie ma czasu na spokojne zjedzenie obiadu!

Podobnie jest z czasem na przygotowywanie i gotowanie posiłków w domu – najwięcej mają go osoby po 60 r.ż. Na te czynności w 2019 roku nie miał co piąty z nich. Dla porównania, w grupie do 39 r.ż. bez dzieci czasu na przygotowanie posiłków nie miał co trzeci badany. Brak czasu wpływa nie tylko na częstotliwość posiłków i czas ich spożycia, ale też na jakość jedzenia. 

Tymczasem chociaż w 2010 roku 56% rodzin z dziećmi deklarowało, że jadanie w barach szybkiej obsługi jest niezdrowe, to w 2019 roku było to już tylko 43% badanych, a więc o 13pp mniej!

Wyniki badania Instytutu Kantar pokazują, że na przestrzeni ostatnich lat liczba Polaków deklarujących odchudzanie się nie przekroczyła 10%. Najmniejszą grupę odchudzających się osób stanowią te powyżej 60 r.ż. – jest to niecałe 5%. Co ciekawe – tylko co trzeci Polak zastanawia się nad tym, czy jego posiłki nie są zbyt kaloryczne (badanie TGI Instytutu Kantar z 2019 roku).

Czy to dobrze? Jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że temat diet odchudzających (rozumianych nie jako zmiana sposobu żywienia na stałe, a jako sposób na szybkie osiągnięcie obranego celu), jest bardzo popularny i chętnie dyskutowany, to dobrze. Jeśli jednak spojrzymy na to od strony zdrowia, to z pewnością nie. Z danych wynika, że „nadwagę i otyłość ma obecnie 40 proc. osób w wieku 25-29 lat, 55 proc. osób w wieku 35-39 lat i ponad 65 proc. dla osób powyżej 50. roku życia"

Mimo powyższych wyników badania Instytutu Kantar, są też pozytywne trendy – na przykład to, że Polacy są coraz bardziej świadomymi konsumentami. Z opinią: „zawsze sprawdzam skład/wartości odżywcze produktów spożywczych” w 2019 roku zgodziło się 38% rodzin z dziećmi, a w 2010 roku było ich 32%. Tylko w grupie osób po 60 r.ż. wskaźnik ten pozostał na poziomie 34%.

Tymczasem życie jakościowe to życie w zdrowiu. Prof. Janusz Czapiński w podsumowaniu niniejszej analizy twierdzi, że „zdrowe odżywianie się ma większy wpływ na dobrostan niż pieniądze”.  W mijającym roku eksperci i lekarze podkreślali w mediach, że utrzymanie zdrowia na długie lata wymaga zbilansowanej diety, która będzie nieodłącznym elementem stylu życia. Chodzi o kształtowanie świadomych wyborów żywieniowych na całe życie.

Polacy „złotego rozwiązania” i recepty na długie życie w zdrowiu szukają bardzo często w nowych dietach. Ważnym czynnikiem przy ich poszukiwaniu bywa też stosunek do ochrony zasobów naszej planety. Zapewne jest to jedną w ważnych przyczyn, dla których w Polsce tak dużą popularnością cieszą się wegetarianizm i weganizm. 

W tym pierwszym przypadku autorzy analizy grupy spółek DANONE odnotowali ponad 15 700 wskazań, a w drugim rekordowe 23 000 wskazań w Brand24. Wśród chętnie dyskutowanych diet znalazł się także fleksitarianizm (łagodna odmiana wegetarianizmu z uwzględnieniem niewielkich ilości różnego rodzaju mięsa. 

Eksperci w swoich opracowaniach odnoszą się do różnorodnych diet, wydając zalecenia uwzględniające ich wpływ na zdrowie. Wśród głównych założeń Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016 – 2020 znajdują się m.in. działania informacyjno-edukacyjne na temat zdrowego stylu życia oraz zdrowego i aktywnego starzenia się. Co więcej – cele Narodowego Programu Zdrowia to właśnie wydłużenie życia Polaków w zdrowiu, poprawa jakości życia związanej ze zdrowiem oraz ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu.