Danone wspólnie z rolnikami regeneruje gleby w Polsce

Danone wspólnie ze swoimi dostawcami mleka, warzyw i owoców wprowadza praktyki rolnictwa regeneratywnego. Mają one na celu regenerację gleb, przywrócenie różnorodności biologicznej i zwiększenie zatrzymywania wody w glebie. Korzyści odniesie środowisko, ale też sami rolnicy,  bo nowy sposób upraw pozwoli zaoszczędzić czas i pieniądze, czy też sięgnąć po unijne fundusze. Poprawa jakości gleby ma jednak znaczenie dla każdego - to właśnie ona stanowi podstawę wytwarzania 95% żywności, po którą sięgamy każdego dnia. Przypomina o tym obchodzony właśnie Światowy Dzień Gleby.  

Więcej o rolnictwie regeneratywnym oraz innych działaniach na rzecz zdrowia i planety, można przeczytać w najnowszym raporcie wpływu Raport wpływu Danone 2020 „Razem dla lepszego jutra”

Gleba to  największy na lądzie magazyn węgla, ale też podstawa produkcji 95 % spożywanej przez nas żywności. Dlatego zadbanie o jej jakość jest niezbędne, by móc wytwarzać wartościową żywność. Jednak obecnie nawet 70% gleb na terenie Unii Europejskiej nie jest w dobrym stanie[1]. Problem ten dotyczy również Polski, a rolnictwo regeneratywne to sposób na jego rozwiązanie – po który już dziś sięga Danone.

- Produkcja żywności musi iść w parze z dbałością o kondycję Ziemi oraz umiejętnym gospodarowaniem zasobami naturalnymi. Tylko dzięki wysokiej jakości składnikom możemy tworzyć wartościowe produkty i realizować naszą misję niesienia zdrowia poprzez żywność. To zdrowa gleba dostarcza składników niezbędnych dla prawidłowego wzrostu roślin. Właśnie dlatego wspieramy naszych dostawców mleka, owoców i warzyw we wdrażaniu rozwiązań rolnictwa regeneratywnego. - mówi Paweł Piątek, Dyrektor Generalny grupy spółek DANONE

Rozwiązanie, które natura podpowiada od miliardów lat

Na problemy gleby w Polsce składa się zaburzona różnorodność biologiczna gatunków w niej występujących, niski udział warstwy próchnicznej i związane z nim nadmierne odparowywanie wody. Wszystkie te czynniki zmniejszają odporność upraw na skutki zmian klimatu – zwiększają zaś podatność gleby na erozję, czyli proces jej niszczenia. Możemy zacząć odwracać tę sytuację, zmieniając praktyki rolnicze, z konwencjonalnych na regeneratywne.

– W rolnictwie regeneratywnym kluczowe są  trzy proste zasady, które pomagają złagodzić skutki postępującej degradacji gleb. Po pierwsze: zachowanie stałej okrywy roślinnej - gleba powinna być jak najdłużej okryta roślinnością, i to zarówno roślinnością żywą, jak i resztkami roślinnymi. Drugim czynnikiem, wpływającym na minimalizowanie strat węgla, jest optymalizowanie zabiegów uprawowych. Trzecia to zadbanie o różnorodność roślin w płodozmianie. Korzyści płynące z takich działań, to zwiększenie zawartości próchnicy, zatrzymywanie wody w glebie, tworzenie lepszych warunków dla wzrostu rośliny uprawnej, a w konsekwencji ograniczenie stosowania środków ochrony roślin i zmniejszenie liczby zabiegów uprawowych. Rolnictwo regeneracyjne pozwala zachować balans pomiędzy ekonomią - ważną dla rolnika,  a ochroną gleby i środowiska.- wyjaśnia dr inż. Beata Studzińska, ekspert ds.upraw ekologicznych

Od rolnictwa konwencjonalnego do regeneratywnego

Ogłoszona w listopadzie, nowa unijna polityka ochrony gleb ma na celu by do 2030 roku znacząco poprawić stan  gleb na terenie UE. Przewiduje ona szereg działań dobrowolnych, jak i prawnie wiążących kraje członkowskie. W ramach Wspólnej Polityki Rolnej planowane jest wprowadzenie ekoschematów, czyli nowego rodzaju płatności dla rolników za realizację praktyk korzystnych dla środowiska i klimatu. Wyprzedzając nadchodzące zmiany, Danone wspólnie ze swoimi dostawcami rozpoczął wdrażanie praktyk regeneratywnych, wpisujących się w założenia nowej strategii i WPR. Mają one przynieść większą odporność upraw, obniżyć koszty produkcji i ułatwić rolnikom skorzystanie z puli funduszy na ekoschematy. 

- Prowadzę gospodarstwo w województwie kujawsko-pomorskim, gdzie gleby są bardzo słabe – średnia zawartość warstwy próchnicznej jest najniższa w skali kraju, co powoduje że woda nadmiernie odparowuje i jest jej za mało dla roślin. By poprawić sytuację, na 95% naszych gruntów pozostawiamy na zimę warstwę zieloną. Orkę ziemi zastąpiliśmy uprawą pasową - polega to na ograniczeniu zabiegów rolnych do jednorazowego przejazdu maszyną, która jednocześnie wysiewa nasiona i dozuje tylko niezbędną ilość nawozu. Moje doświadczenia pokazują, że taka zmiana nie tylko służy glebie, ale też pozwala na zmniejszenie zużycia paliwa nawet o 60%. – mówi Ryszard Krychowiak, rolnik od przeszło 20 lat dostarczający mleko do Danone.

Dotychczas Danone objął specjalnym audytem, dotyczącym rolnictwa regeneratywnego przeszło 90% swoich polskich dostawców świeżych warzyw i owoców oraz blisko 30% dostawców mleka. Docelowo audyt ma objąć 100% wymienionych dostawców - a jego wyniki w połączeniu ze specjalistycznymi szkoleniami, jakie oferuje firma – mają pomóc polskim gospodarstwom w przejściu na rolnictwo regeneratywne.  

Wybrane dobre praktyki dostawców Danone, wprowadzających rolnictwo regeneratywne:

• Rezygnacja z zabiegów ornych oraz ich minimalizacja tam, gdzie nie można ich uniknąć;
• Niestosowanie w gospodarstwach roślin GMO;
• Dobór gatunków maksymalnie odpornych na choroby;
• Wapnowanie gleby w trosce o jej pH;
• Uprawa roślin okrywowych tak, by pola były pokryte roślinnością przez cały rok;
• Odpowiednie zmianowanie roślin, brak upraw w monokulturze (brak dominacji jednego gatunku);
• Sadzenie drzew;
• Stosowanie nawozów zielonych;
• Stosowanie jak najmniejszej ilości środków ochrony roślin i przestrzeganie nawet podwójnych okresów karencji;
• Stosowanie odpowiednich, bardziej efektywnych urządzeń – tak, by unikać dodatkowych oprysków;
• Odpowiednia utylizacja opakowań po środkach ochrony;
• Wykorzystywanie resztek pożniwnych – przeznaczanie na paszę lub biogaz;
• Monitorowanie zużycia wody, wykorzystywanie deszczówki;
• Przeprowadzanie zabiegów w polu tak, by nie pokrywały się z oblotem pszczół;
• Tworzenie hoteli dla owadów;

[1] EU Soil Strategy for 2030 EU Soil Strategy for 2030 [Europejska strategia na rzecz gleb z 17.11.2021]